Q via insta: wat is de status van LIRA gelden voor VOD en wat vind je daarvan?
A: belangrijke vraag. Ik ben niet de meest ingewijde in de radarwerken van de Lira en verstrekkingsvergoedingen maar het laatste wat ik er van gehoord heb is dit: in 2024 heeft LIRA een aantal gegevens ontvangen van Video On Demand aanbieders over een voorgaande periode. Dat waren de partijen waar je dat wel een beetje van mag verwachten: NPO, Videoland, Ziggo etc Daarvan is nu een kleine uitkering geweest, maar van de andere grote jongens zoals Netflix nog altijd: zilch. De streamers beweren dat het werk is 'afgekocht' dus dat er van VOD uitkering geen sprake kan zijn, maar Lira laat schrijvers wel al hun VOD werk noteren, zodat dat mogelijk van pas kan komen bij een latere uitkering. Dat doen ze vast niet voor niets. Met andere woorden: er is van een marktdekkende regeling nog geen sprake, en als het aan de streamers ligt komt die er ook niet zo snel. Maar bij de Lira doen ze goed werk en ze verdienen onze onverdeelde steun.
Q via instagram: hoeveel tijd krijg je meestal om een pilot te schrijven.
A: uitstekende vraag! Het antwoord is zoals altijd: dat ligt er om te beginnen aan of je al betaald wordt. Als de pilot bedoeld is om een development deal binnen te halen en dus nog onbetaald is zou ik zeggen: alle tijd van de wereld. Wanneer er al een contract achter zit zou ik ook zeggen: tamelijk ruim. De meeste opdrachtgevers hebben liever dat je aan de voorkant de tijd neemt dan dat je aan de achterkant in de knel komt. Tegelijkertijd kan snelheid een voordeel zijn als je sneller door wil met de rest van de serie. Over het algemeen doe je over een eerste script een aantal weken, al werken alle schrijvers anders. Sommige schrijvers kunnen maanden over een pilot doen. Ikzelf sta er denk ik wel een beetje om bekend dat ik pilots in een moordend tempo kan schrijven, en vaak ook tamelijk goed. (Daar komt dan weer bij, vrees is, dat ik er óók een beetje om bekend sta dat ik halverwege dan soms een beetje in de knoop kan raken, om mezelf daar vervolgens weer helemaal uit de moeten denken.) Dus snel beginnen is niet altijd beter.
Q via insta: krijg je standaard een credit bij herschrijven
A: niks is standaard als het om credits gaat, dat verschilt behoorlijk per project. Over het algemeen geldt: je zou eigenlijk voor al je werk een credit moeten krijgen, mits je uberhaubt een credit wil. In sommige gevallen wordt er juist een schrijver met meer ervaring gevraagd iets een beetje op te poetsen tegen snelle betaling, en in veel van die gevallen wíl die schrijver helemaal geen credit. Daar staat tegenover dat schrijvers met minder ervaring soms wordt gevraagd iets te polishen zonder dat ze hun naam op de aftiteling (of belangrijker: IMDB) terug zien. Daar heb je agenten voor. Belangrijker vind ik persoonlijk dat een schrijver die wordt ingevlogen zichzelf ervan verzekert niet een collega schrijver erbij te naaien. Dus als algemene regel geldt wat mij betreft: wanneer je gebeld wordt door een producent met de vraag of je werk van een ander wil overnemen en herschrijven, dan vraag je eerst of er netjes met de vorige schrijver is afgerekend en die hiervan op de hoogte is. Als een producent dat bevestigd dan vraag je of het goed is dat je de vorige schrijver zelf ook even belt. Pas als je dat gedaan hebt en je je collega gesproken hebt neem je de klus eventueel aan. Zo zorgen we eerst voor elkaar en daarna pas voor de werkgever.
Q via instagram: is het belangrijk of er een bekende naam aan je project verbonden is
A: niet belangrijk perse, maar in principe kan het handig zijn. In Amerika is 'star name attached' zo ongeveer de enige belangrijke graadmeter om een project gefinancierd te krijgen, in Nederland werkt dat heel anders, al hebben sommige Amerikaanse streamers misschien wel diezelfde bril op. De waarheid is dat er in Nederland eigenlijk niet echt BN'ers bestaan die zodanig beroemd zijn of geadoreerd worden dat ze een wezenlijk verschil betekenen in kijk- of bezoekerscijfers. Natuurlijk zijn er altijd een aantal grote namen die kunnen rekenen op een reeks successen en populariteit, Linda de Mol, Jeroen van Koningsbrugge, maar ook zij staan niet garant voor een hit.
Toch kan een bekende acteur of regisseur aan je project verbonden hebben geen kwaad. Het zorgt ook voor aanvangsbelangstelling, een concreet gevoel van waarde, en domweg het idee dat er in ieder geval al één iemand van belang in dit project gelooft.
Q: Eerste vraagt, via facebook chat: gebruik je ChatGPT, en zo ja hoe en wat?
A: we gebruiken het zeker voor klein redactioneel werk en bijvoorbeeld snelle vertalingen. Rondom het schrijven zelf zijn er een heleboel kleine vervelende klusjes die moeten gebeuren waarbij ChatGPT mee kan helpen, zoals het aanleveren van teksten voor de tv-gids. Vroeger moest een stagiair dan alles kijken en/of lezen en daar 50 woorden uit destilleren. Dat laten we nu chatgpt doen. Voor alles, en zeker ook vertalingen, geldt: je moet er daarna wel nog een keer zelf doorheen. Dus heel zaligmakend is het niet, alleen een beetje tijd- en kostenbesparend. Dat is tegelijkertijd niet altijd goed omdat juist beginnende schrijvers en stagiairs ook iets te doen moeten hebben.
We laten ChatGPT overigens nooit meedenken over plotlijnen of dialogen, hooguit als klankbord - hoe klinkt het als ik een premisse zo opschrijf. In series mania afgelopen week ging het wel veel over AI en hoe dat zal worden ingezet in daily soaps. Dat is met name omdat sommige soaps al 27 jaar lopen en er simpelweg geen schrijver op de wereld meer te vinden is die alle afleveringen gezien heeft, of bereidt is dat te doen. En het kan dan handig zijn dat chatGPT weet dat Robert het in seizoen 3 als eens met Carla gedaan heeft, waardoor ze nu misschien toch beter niet ineens broer en zus kunnen zijn (of juist wel!)
Q via insta: wat is de status van LIRA gelden voor VOD en wat vind je daarvan?
A: belangrijke vraag. Ik ben niet de meest ingewijde in de radarwerken van de Lira en verstrekkingsvergoedingen maar het laatste wat ik er van gehoord heb is dit: in 2024 heeft LIRA een aantal gegevens ontvangen van Video On Demand aanbieders over een voorgaande periode. Dat waren de partijen waar je dat wel een beetje van mag verwachten: NPO, Videoland, Ziggo etc Daarvan is nu een kleine uitkering geweest, maar van de andere grote jongens zoals Netflix nog altijd: zilch. De streamers beweren dat het werk is 'afgekocht' dus dat er van VOD uitkering geen sprake kan zijn, maar Lira laat schrijvers wel al hun VOD werk noteren, zodat dat mogelijk van pas kan komen bij een latere uitkering. Dat doen ze vast niet voor niets. Met andere woorden: er is van een marktdekkende regeling nog geen sprake, en als het aan de streamers ligt komt die er ook niet zo snel. Maar bij de Lira doen ze goed werk en ze verdienen onze onverdeelde steun.
Q via instagram: hoeveel tijd krijg je meestal om een pilot te schrijven.
A: uitstekende vraag! Het antwoord is zoals altijd: dat ligt er om te beginnen aan of je al betaald wordt. Als de pilot bedoeld is om een development deal binnen te halen en dus nog onbetaald is zou ik zeggen: alle tijd van de wereld. Wanneer er al een contract achter zit zou ik ook zeggen: tamelijk ruim. De meeste opdrachtgevers hebben liever dat je aan de voorkant de tijd neemt dan dat je aan de achterkant in de knel komt. Tegelijkertijd kan snelheid een voordeel zijn als je sneller door wil met de rest van de serie. Over het algemeen doe je over een eerste script een aantal weken, al werken alle schrijvers anders. Sommige schrijvers kunnen maanden over een pilot doen. Ikzelf sta er denk ik wel een beetje om bekend dat ik pilots in een moordend tempo kan schrijven, en vaak ook tamelijk goed. (Daar komt dan weer bij, vrees is, dat ik er óók een beetje om bekend sta dat ik halverwege dan soms een beetje in de knoop kan raken, om mezelf daar vervolgens weer helemaal uit de moeten denken.) Dus snel beginnen is niet altijd beter.
Q via insta: krijg je standaard een credit bij herschrijven
A: niks is standaard als het om credits gaat, dat verschilt behoorlijk per project. Over het algemeen geldt: je zou eigenlijk voor al je werk een credit moeten krijgen, mits je uberhaubt een credit wil. In sommige gevallen wordt er juist een schrijver met meer ervaring gevraagd iets een beetje op te poetsen tegen snelle betaling, en in veel van die gevallen wíl die schrijver helemaal geen credit. Daar staat tegenover dat schrijvers met minder ervaring soms wordt gevraagd iets te polishen zonder dat ze hun naam op de aftiteling (of belangrijker: IMDB) terug zien. Daar heb je agenten voor. Belangrijker vind ik persoonlijk dat een schrijver die wordt ingevlogen zichzelf ervan verzekert niet een collega schrijver erbij te naaien. Dus als algemene regel geldt wat mij betreft: wanneer je gebeld wordt door een producent met de vraag of je werk van een ander wil overnemen en herschrijven, dan vraag je eerst of er netjes met de vorige schrijver is afgerekend en die hiervan op de hoogte is. Als een producent dat bevestigd dan vraag je of het goed is dat je de vorige schrijver zelf ook even belt. Pas als je dat gedaan hebt en je je collega gesproken hebt neem je de klus eventueel aan. Zo zorgen we eerst voor elkaar en daarna pas voor de werkgever.
Q via instagram: is het belangrijk of er een bekende naam aan je project verbonden is
A: niet belangrijk perse, maar in principe kan het handig zijn. In Amerika is 'star name attached' zo ongeveer de enige belangrijke graadmeter om een project gefinancierd te krijgen, in Nederland werkt dat heel anders, al hebben sommige Amerikaanse streamers misschien wel diezelfde bril op. De waarheid is dat er in Nederland eigenlijk niet echt BN'ers bestaan die zodanig beroemd zijn of geadoreerd worden dat ze een wezenlijk verschil betekenen in kijk- of bezoekerscijfers. Natuurlijk zijn er altijd een aantal grote namen die kunnen rekenen op een reeks successen en populariteit, Linda de Mol, Jeroen van Koningsbrugge, maar ook zij staan niet garant voor een hit.
Toch kan een bekende acteur of regisseur aan je project verbonden hebben geen kwaad. Het zorgt ook voor aanvangsbelangstelling, een concreet gevoel van waarde, en domweg het idee dat er in ieder geval al één iemand van belang in dit project gelooft.
Q: Eerste vraagt, via facebook chat: gebruik je ChatGPT, en zo ja hoe en wat?
A: we gebruiken het zeker voor klein redactioneel werk en bijvoorbeeld snelle vertalingen. Rondom het schrijven zelf zijn er een heleboel kleine vervelende klusjes die moeten gebeuren waarbij ChatGPT mee kan helpen, zoals het aanleveren van teksten voor de tv-gids. Vroeger moest een stagiair dan alles kijken en/of lezen en daar 50 woorden uit destilleren. Dat laten we nu chatgpt doen. Voor alles, en zeker ook vertalingen, geldt: je moet er daarna wel nog een keer zelf doorheen. Dus heel zaligmakend is het niet, alleen een beetje tijd- en kostenbesparend. Dat is tegelijkertijd niet altijd goed omdat juist beginnende schrijvers en stagiairs ook iets te doen moeten hebben.
We laten ChatGPT overigens nooit meedenken over plotlijnen of dialogen, hooguit als klankbord - hoe klinkt het als ik een premisse zo opschrijf. In series mania afgelopen week ging het wel veel over AI en hoe dat zal worden ingezet in daily soaps. Dat is met name omdat sommige soaps al 27 jaar lopen en er simpelweg geen schrijver op de wereld meer te vinden is die alle afleveringen gezien heeft, of bereidt is dat te doen. En het kan dan handig zijn dat chatGPT weet dat Robert het in seizoen 3 als eens met Carla gedaan heeft, waardoor ze nu misschien toch beter niet ineens broer en zus kunnen zijn (of juist wel!)